تشکیل اجتماعات و راه‌پیمایی‌ها بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد، آزاد است. (اصل ۲۷ قانون اساسی)
سرزمینمان آذربایجان با داشتن سابقه دیرین و درخشان تمدن، موقعیت استراتژیکی و جغرافیایی ویژه که سبب نزدیکی آن به مراکز جهان مدرن شده‌است، کانون جنبش‌ها و تحولات اجتماعی دوران معاصر بوده‌است.
جنبش‌های بزرگ آذربایجانِ معاصر من‌جمله انقلاب مشروطه، نهضت آزادیستان شیخ محمد خیابانی، خیزش فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری میرجعفر پیشه‌وری و حوادث پس از انقلاب ۵۷، مشعل آزادی‌خواهی را نه تنها در آذربایجان بلکه در کل ایران روشن نگه‌داشته‌است.
آذربایجان همواره پیشگام حرکت‌های خواهان دموکراسی و حکومت قانون بوده است. تا جاییکه تصور هر گونه تحول رو به جلو برای جامعه ایران، بدون مشارکت آذربایجان ناممکن می‌نماید.
جریان اجتماعی-سیاسی غالب در آذربایجانِ امروز، با اتکا به سابقه مدنیت، حق‌طلبی و مطالبه‌گری نهادینه‌شده در جامعه آذربایجان، خواستار احقاق حقوق مسلم زبانی، فرهنگی و ملی مردم خویش است.
جای تاسف دارد که هیچگاه از این ظرفیت احساس مسئولیت اجتماعی استفاده مطلوب نشده و بالعکس با ایجاد جو امنیتی بر علیه فعالین این عرصه، سعی در از بین بردن روح مطالبه‌گری شده‌است.
در روزهای اخیر، تعداد کثیری از فعالین ملی- مدنی آذربایجان که قصد تجمع در قلعه بابک برای گرامیداشت زادروز قهرمان بزرگ تاریخ آذربایجان را داشتند، به بازداشت پیشگیرانه معروض گشتند. ارگانهای امنیتی و مسئولین حکومتی تا به‌حال خود را موظف به ارائه دلایل و استناد به مواد قانونی مبنی بر عمل مجرمانه این فعالین ندیده‌اند.
از سوی دیگر سکوت نمایندگان مجلس و مقامات عالی کشوری از جمله شخص رئیس جمهور نسبت به این عمل، نشان می‌دهد ادعاهایی چون حقوق اتنیکها تنها برای کسب رای بوده و مفاهیمی چون حقوق شهروندی و بازگشت به قانون اساسی در مورد مردم آذربایجان صدق نمی‌کند.
بی‌تفاوتی منزجرکننده روشنفکران و رسانه‌های مرکزگرا در داخل و خارج کشور نیز مفهومی جز رضایت باطنی و حمایت تلویحی آنان از فاشیسم پنهان نداشته و گویا دغدغه‌ای به اسم حقوق آذربایجانیان برای آنان موضوعیتی ندارد.
جنبش دانشجویی آذربایجان جنوبی بر خود وظیفه می‌داند ضمن حمایت از فعالین ملی-مدنی، اعتراض خود را به این نوع طرز برخورد با رفتارهای مسالمت آمیز اجتماعی نشان داده و خواستار آزادی هرچه سریع آنها شود.
تاکید می‌کنیم مسئولیت سلامت بازداشت شدگان بر عهده مسئولین کشوری بوده و در صورت وارد شدن هرگونه لطمه به سلامت جانی این افراد، در مقابل جامعه آذربایجان پاسخگو خواهند بود.
اسامی کانون‌ها، تشکل‌ها و نشریه‌های تورک آذربایجانی:
کانون آذربایجان‌شناسی دانشگاه تبریز
کانون شعر و ادب دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
کانون آذربایجان‌شناسی دانشگاه مراغه
کانون فرهنگ و اندیشه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
کانون فرهنگی هنری اشراق دانشگاه زنجان
انجمن اسلامی دانشجویی دانشگاه زنجان تشکل دانشجویی- اسلامی استاد شهریار دانشگاه علوم‌پزشکی‌همدان
کانون شعر و ادب دانشگاه اورمیه
کانون شعر و ادب دانشگاه بناب
کانون خطایی دانشگاه محقق اردبیلی
نشریه دانشجویی آچیق سؤز دانشگاه آزاد اسلامی تبریز
نشریه دانشجویی هویت طلب دانشگاه زنجان
نشریه دانشجویی اوخو دانشگاه پیام نور تبریز
نشریه دانشجویی وطن دانشگاه اورمیه
نشریه دانشجویی یول دانشگاه اورمیه
