آذوح: فعالین ملی زنجان به مناسبت ۲۱ فوریه «روز جهانی زبان مادری»، صدها جلد کتاب «زبان ترکی و بحران هویت» را خیابان ها و بازار زنجان توزیع کردند.
همگام با سایر شهرهای آذربایجان جنوبی، فعالین ملی زنجان نیز به مناسبت «روز جهانی زبان مادری»، صدها جلد کتاب «زبان ترکی و بحران هویت» نوشته مهندس «حسن راشدی» را خیابان ها و بازار زنجان توزیع کردند.
در این کتاب موضوعاتی مانند زبان ترکی و موقعیت گذشته و کنونی آن در ایران، سرکوب گسترده تُرک ها در طول حاکمیت ۵۳ ساله پهلوی ها، محروم کردن میلیون ها ترک از حق آموزش به زبان ترکی و تحقیرها و توهین های سیستماتیک اعمال شده بر علیه ترک ها در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
این کتاب مورد استقبال شهروندان زنجانی قرار گرفته و آنها از این حرکت فرهنگی فعالین تقدیر کرده اند.
همچنین چهارشنبه ۱ اسفند ۹۷، فعالین ملی تبریز نیز، به مناسبت روز جهانی زبان مادری، اقدام به نصب و پخش صدها اعلامیه در شهر تبریز نمودند.
در این اعلامیه ضمن گرامیداشت روز جهانی زبان مادری تاکید شده که خواندن و نوشتن به زبان مادری طبق قوانین بین المللی «جزو حقوق اولیه انسان ها» محسوب می شود که این اصل بدیهی توسط حکومت ایران نقض می شود.
فعالین آذربایجانی در پایان تاکید کرده اند که «برای پاسداری از زبان مادری خود هرگز از پای نخواهند نشست.»
متن اعلامیه:
بیز واریق وارسا وطن وارایسه دوغما دیلیمیز
اؤیره نیب بیلمه لیدیر اؤز دیلینی تورک ائلیمیز
آنا تک جاندان عزیزدیر آنا تورپاق آنا دیل
حورمتین ساخلا یاشارکن آنالار قدرینی بیل
آنا دیلده آنانین سئوگیسی عطری دادی وار
آنا دیلده وطنین شانلی شرفلی آدی وار
بمناسبت ۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری
زبان فرا‌تر از یک وسیله ارتباطی بوده و درکل عنصر اصلی هویت انسان‌ها و جوامع بشری می‌باشد. حق آموزش و تحصیل به زبان مادری به عنوان یکی از ابتدایی‌ترین و بنیادی‌ترین اصول حقوق بشری در جهان شناخته می‌شود. اما هنوز در برخی کشور‌ها این حقوق اساسی انسان‌ها نقض شده و سیاست‌های تبعیض آمیزی از طرف دولت‌های آنان بطور سیستماتیک برای محو زبان مادری ملل و اقلیت‌های تحت ستم درحال اعمال شدن است. کشور ایران هم جز کشورهایی است که در آن از زمان تشکیل حکومت سلطنتی پهلوی تا بحال بطور سیستماتیک سیاست‌ها و برنامه‌هایی برای نسل کشی زبانی و فرهنگی سایر ملل غیرفارس، تدوین شده و به اجرا گذاشته می‌شود.
با وجود اینکه قانون اساسی حکومت اسلامی ایران حق تحصیل به زبان مادری را به رسمیت شناخته، ولی این قانون به دولت ایران ضمانت اجرایی آن را نداده است و بیش از دهها سال است که از تصویب قانون اساسی می‌گذرد هیچ شخصی، نهاد‌ها و موسسات خصوصی و غیر دولتی حق ایجاد مدارسی برای تدریس زبان ملل ساکن ایران و تشکیل موسسات آموزشی برای ارتقا و توسعه زبان مادری خود را ندارند و دولت ایران با ایجاد موانعی از تشکیل چنین نهاد‌ها و موسسات جلوگیری می‌کند. در دید حاکمیت ایران دفاع از حق تحصیل به زبان مادری جرم تلقی شده و مجازات سنگینی را در پی دارد.
جامعه بین المللی اهمیت و ضرورت آموزش زبان مادری را پذیرفته و آن را به عنوان یک حق اساسی بشری به رسمیت شناخته است. به طوری که در چندین معاهده و اعلامیه تهیه شده از سوی سازمان‌های بین المللی بویژه سازمان ملل متحد ضمن تصریح به حقوق اشخاص در آموزش زبان مادری خود، تعهدات مثبت و منفی دولت‌ها نیز در شناسایی این حق مورد تصریح و تاکید قرار گرفته است.
طبق قوانین بین المللی خواندن و نوشتن به زبان مادری از حقوق پایه ای انسان ها محسوب می شود و محروم کردن ملت ها از تحصیل به زبان مادری سیاست استعماری است و ملت ها ثابت کرده اند که برای پاسداری از زبان مادری خود هرگز از پای نخواهند نشست.
از سوی دیگر با آغاز اعتصاب غذای زندانیان سیاسی آذربایجان به مناسبت «روزجهانی زبان مادری»، همزمان فعالین ملی شهر قوشاچای(میاندوآب) نیز در مدارس این شهر کتاب های ترکی توزیع کردند.
با توجه به استقبال گسترده دانش آموزان و شهروندان آذربایجانی از توزیع کتب ترکی، بنظر می رسد این حرکت فرهنگی در روزهای آتی نیز در شهرهای آذربایجان ادامه یابد.
همزمان عباس لسانی، لطیف حسنی، سیامک میرزایی، ابراهیم نوری و امیر ستاری پنج فعال ملی آذربایجان هستند که با انتشار بیانیه‌ای در اعتراض به «ممنوعیت زبان تورکی در مدارس» و «عدم رسمی شدن این زبان در ایران» از دیروز ۱ اسفندماه تا پایان روز پنجم اسفند در اعتصاب غذا بسر خواهند برد.
طبق اصل ۱۵ قانون اساسی ایران؛ «استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد است.» اما مسئولان دولت ایران به بهانه های مختلف، تاکنون مانع از اجرایی شدن این اصل شده اند.
در ایران ۴۰ میلیون شهروند ترک از بسیاری از حقوق اولیه خود مانند «حق آموزش به زبان مادری»، «حق داشتن تلویزیون سراسری به زبان ترکی»، «حق داشتن روزنامه ترکی سراسری» محروم اند.
