آذوح: روند صعودی نرخ تورم رسمی در ایران ادامه دارد. شاخص تورم برای مواد خوراکی، آشامیدنی و دخانیات سه برابر نرخ تورم رسمی است. قیمت گوشت قرمز و مرغ در یک دوره یک ساله بیش از ۹۰ درصد گران‌تر شد.
نرخ تورم رسمی گروه کالایی خوراکی و آشامیدنی بیش از ۶۰ درصد گزارش شد.
مرکز آمار ایران نرخ تورم رسمی بهمن سال جاری را ۲۳,۵ درصد گزارش کرد که در مقایسه با یک ماه قبل (دی ۱۳۹۷) ۲,۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. این مرکز نرخ تورم رسمی دی را ۲۰,۶ درصد اعلام کرده بود. مقایسه نرخ تورم رسمی اعلام شده ۱۱ ماه نخست سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه یکسال قبل بیانگر افزایش ۴۲,۳ درصدی این شاخص است.
این گزارش نشان می‌دهد که بر اساس نرخ تورم رسمی میزان هزینه متوسط خانوارها نسبت به یکسال قبل بیش از ۴۲ درصد افزایش یافته است. در همین دوره هزینه گروه مواد خوراکی و آشامیدنی ۶۴,۳ درصد بیشتر شده است. درصد تغییرات کالاهای غیرخوراکی و خدمات هم در این دوره زمانی ۳۳,۵ درصد گزارش شده است.
گوشت ۹۰ درصد گران‌تر شد
در میان گروه‌های کالایی نرخ تورم رسمی اغلب کالاهای خوراکی و آشامیدنی بیش از ۵۰ درصد اعلام شده است. در این دوره زمانی گوشت قرمز و سفید بیشترین افزایش قیمت را داشتند. قیمت گوشت قرمز و سفید در مقایسه با بهمن سال گذشته ۹۳,۸ درصد رشد قیمت نشان می‌دهد.
مرکز آمار نرخ تورم رسمی فرآورده‌های گوشتی را هم ۹۳,۳ درصد اعلام کرده است. قیمت ماهی هم نسبت به بهمن سال گذشته ۸۹,۹ درصد افزایش نشان می‌دهد.
افزایش قیمت گوشت قرمز و مرغ طی ماه‌های گذشته سرانه مصرف این گروه کالایی را کاهش داده است. برپایه آمارهای رسمی سرانه مصرف گوشت قرمز حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است.
مقام‌های دولتی و نظامی ایران در اظهارنظرهای متناقض «قاچاق دام زنده» و «سیاست‌های دولت» را دلیل گرانی گوشت قرمز و مرغ اعلام کرده‌اند.
دولت جمهوری اسلامی برای کنترل بازار واردات گوشت و دام زنده را آزاد اعلام کرده اما این اقدام تا به حال نتوانسته مانع افزایش قیمت گوشت شود.
براساس گزارش رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی قیمت گوشت قرمز از مرز یکصد هزار تومان برای یک کیلوگرم عبور کرده است. قیمت گوشت مرغ نیز به ۱۴ هزار تومان رسیده است.
افزایش بیش از ۵۰ درصدی قیمت مواد لبنی و سبزیجات
دیگر کالاهای خوراکی نیز طی یکسال گذشته حدود ۵۰ درصد گران‌تر شده‌اند. تنها نرخ تورم برای گروه کالایی نان (۲۸,۱ درصد) و قند و شکر و شیرینی‌ها (۳۹,۸ درصد) کمتر از ۴۰ درصد گزارش شده است.
میوه و خشکبار (۸۲,۶)، سبزیجات و حبوبات (۷۲,۷)، لبنیات و تخم‌مرغ (۴۹) و روغن و چربی‌ها (۴۶,۶) گران‌تر شدند. میزان افزایش قیمت چای، قهوه و دیگر نوشیدنی‌ها هم ۵۹,۹ درصد اعلام شده است.
تورم ۱۳۰ درصدی برای سیگاری‌ها
در این دوره زمانی بالاترین نرخ تورم را سیگاری‌ها تجربه کردند. نرخ تورم سیگار در بهمن امسال نسبت به یکسال قبل ۱۳۰ درصد گزارش شده است.
همزمان با افزایش قیمت سیگار، میزان مصرف سیگار هم در ایران روند صعودی داشته است. ابراهیم نصراللهی، عضو هیئت مدیره شرکت دخانیات ایران آذر امسال افزایش مصرف سیگار را تائید کرده و گفته بود: مصرف سالانه سیگار در ایران سالانه ۶۵ تا ۷۰ میلیارد نخ است.
براساس گزارش مرکز آمار دهک دهم (پردرآمدترین دهک درآمدی) در سال ۱۳۹۵ سالانه حدود ۱۳۴ هزار تومان برای دخانیات هزینه کرده در حالیکه هزینه دهک نخست (کم‌درآمدترین دهک درآمدی) ۴۵ هزار و ۲۸۵ تومان گزارش شده است. با این حال سهم دخانیات در کل هزینه خانوار دهک نخست حدود یک درصد و در دهک دهم حدود دو دهم درصد بوده است.
این وضعیت نشان می‌دهد که افزایش قیمت سیگار، فشار هزینه را بر دهک‌های درآمدی پائین‌تر بیشتر بوده است.
حذف تفریح از سبد خانوار
نرخ تورم رسمی سایر گروه‌های کالایی هم طی یکسال گذشته روند جهشی داشته است. در گروه کالایی غیرخوراکی و خدمات، بیشترین رشد قیمت مربوط به گروه مبلمان، لوازم خانگی و نگهداری آن (۷۱,۹ درصد) اعلام شده است. پس از آن نیز تفریح و امور فرهنگی (۶۷,۸ درصد) و حمل و نقل (۴۲,۵ درصد) بیشترین رشد قیمت را داشته است.
هزینه دو گروه کالایی رستوران و هتل و ارتباطات هم در این دوره زمانی حدود ۳۶,۱ درصد افزایش یافته است.
افزایش نرخ تورم گروه کالایی، حمل و نقل و هتل و رستوران کاهش هزینه تفریح و امور فرهنگی خانوارها را به دنبال داشته است. ناصر حسینی تبریزی، رئیس اتحادیه چلوکباب و چلوخورش تهران مهر امسال از کاهش مراجعه ۳۰ تا ۷۰ درصدی مردم به رستوران‌ها در تهران خبر داده بود.
او میزان کاهش مراجعه به رستوران در مناطق «شمال تهران» را حدود ۳۰ درصد و در مناطق «جنوب شهر» ۶۰ تا ۷۰ درصد اعلام کرده بود.
افزایش هزینه تفریح و امور فرهنگی طی سال‌های گذشته سهم این گروه کالایی در سبد خانوارها را به شکل چشمگیری کاهش داده است. مرکز آمار سهم این گروه کالایی در سبد خانوار را کمتر از دو درصد گزارش کرده است.
بهداشت و آموزش هم گران شد
کاهش ارزش ریال از نیمه دوم سال گذشته افزایش قیمت خدمات بهداشت و درمان را به دنبال داشت. دولت جمهوری اسلامی که پیشتر وعده کرده بود با گسترش خدمات طرح تحول سلامت از میزان هزینه درمان و سلامت خانوار بکاهد، خدمات این طرح را محدود کرد.
در ادامه نیز به‌رغم تاکید مقام‌های دولتی مبنی بر تامین ارز به نرخ مرجع برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی، قیمت دارو و خدمات پزشکی تا چند برابر افزایش یافت. مرکز آمار اما نرخ تورم رسمی بهداشت ودرمان را ۲۴,۳ درصد اعلام کرده است.
هزینه آموزش هم در مقایسه با یکسال قبل ۲۱,۶ درصد رشد داشته است. افزایش هزینه آموزش در حالی رخ داده که دولت معلمان معترض به کالایی شدن آموزش را بازداشت و سرکوب می‌کند و خواسته افزایش دستمزد معلمان و معلمان بازنشسته را نمی‌پذیرد.
وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران راهکار این وزارتخانه برای آنچه که کسری بودجه عنوان کرده را «خرید خدمت» و «خصوصی‌سازی آموزش» اعلام کرده است.
اجاره‌نشینی سخت‌تر شد
مرکز آمار نرخ تورم رسمی مسکن در یکسال گذشته را ۲۳,۷ درصد اعلام کرده است، رقمی کمتر از یک‌سوم میانگین افزایش قیمت اعلام شده از سوی وزارت راه و شهرسازی. این وزارتخانه میانگین افزایش قیمت مسکن را بیش از ۹۰ درصد اعلام کرده است.
همزمان با افزایش قیمت مسکن، نرخ اجاره مسکن هم روند جهشی داشته است. با این که مرکز آمار شاخص تورم نرخ اجاره بهاء را ۲۳,۶ درصد اعلام کرده، گزارش رسانه‌های رسمی بیانگر رشد بیش از ۵۰ درصدی نرخ اجاره بهاء در یکسال گذشته است.
دولت جمهوری اسلامی وعده کرده بود که با اجرای طرح «مسکن اجتماعی» روند صعودی قیمت مسکن و اجاره بهاء را کنترل کند، این طرح اما تا به حال اجرایی نشده است.
روند افزایشی نرخ اجاره بهاء و قیمت مسکن که در سال‌جاری شدت بیشتری گرفته موجب کوچ اجباری اجاره‌نشین‌ها به واحدهای مسکونی کوچک‌تر و یا مناطق مسکونی خارج از محدوده شهری شده است.
بی بی سی
