سهم تهران در نظام بودجه ریزی کشور ۵۳ درصد کل تسهیلات کشور است. این رقم برای استان اصفهان ۸ درصد و برای استان بلوچستان زیر۱ درصد است. سهم تهران از کل سپرده بانکی در کل کشور بیشتر از ۶۰ درصد است. یعنی ۶۰ درصد کل پول کشور در تهران است. البته ای کاش مشکل همین بود. بدبختی استانی مثل لرستان این است که ۸۰ درصد سپرده بانکی لرستان صرف سرمایه‌گذاری در دیگر استان‌ها میشود.
براساس آخرین آمار بانک مرکزی که به مهرماه سال ۹۳ باز می‌گردد میزان کل سپرده‌ها در بانک‌های کشور نزدیک به ۶۱۳ هزار میلیارد تومان بوده است که از این میزان به ترتیب ۳۸۲ هزارمیلیارد تومان آن به تهران اختصاص داشته و پس از آن، ۳۵ هزارمیلیارد تومان به اصفهان، ۲۱ هزارمیلیارد تومان به خراسان رضوی، ۱۳ هزار میلیارد تومان به مازندران و ۲۳ هزار میلیارد تومان به استان فارس تعلق داشته است.
سرانه سپرده گذاری در ده استان اول کشور به این ترتیب است.
۱) تهران: براساس آخرین سرشماری تهران این استان در سال ۱۳۹۰ در حدود ۲/۱۲ میلیون نفر جمعیت دارد. سرانه سپرده‌گذاری در تهران براساس آمار مهرماه سال ۹۲ برابر ۳۱۳۹۰ هزار تومان است.
۲) اصفهان: جمعیت اصفهان براساس آخرین سرشماری چیزی حدود ۹/۴ میلیون نفر است، بر این اساس سرانه سپرده‌گذاری در این استان چیزی برابر ۷۱۷۴ هزار تومان بر آورد میشود.
۳) یزد: سرانه سپرده‌گذاری استان یزد با جمعیت ۱/۱ نفری در مهرماه سال گذشته برابر ۵۷۷۹ هزار تومان بوده است.
۴) فارس: جمعیت این استان براساس آخرین سرشماری برابر ۶/۴ میلیون نفر بوده که بر این اساس سرانه سرانه در این استان بالغ بر ۵۱۰۶ هزار تومان است.
۵) بوشهر: سرانه سپرده‌گذاری در این استان ۰/۱ میلیون نفری براساس آخرین اعلام برابر
۴۷۸۴ هزار تومان است.
۶) قم با جمعیت ۲/۱ میلیون نفری سرانه سپرده‌ای برابر ۴۵۵۳ هزار تومان دارد.
۷) مازندران: با جمعیت بالغ بر ۱/۳ میلیون نفر سرانه سپرده‌گذاری برابر ۴۱۷۵ هزار تومان دارد.
۸) سمنان: اگرچه جمعیت آن فقط ۶/۰ میلیون نفر است اما با سرانه سپرده‌گذاری ۴۱۵۵ هزار تومانی در رتبه هشتم قرار گرفته است.
۹) خوزستان: سرانه سپرده‌گذاری در این استان نفت خیز ۵/۴ میلیون نفری برابر ۳۹۸۰ هزار تومان است.
۱۰) البرز ۴/۲ میلیون نفر جمعیت دارد و سرانه سپرده‌گذاری در آن برابر ۳۸۴۱ هزار تومان است.
همانطور که میتوانیم ببینیم اردبیل و کردستان و ایلام در این لیست جایی ندارند.
سرانه سپرده گذاری در استان سیستان بلوچستان ۱۶۱۰ تومان یعنی یک بیستم تهران، در کهکولیه ۱۷۵۰ تومان، در اردبیل و آذربایجان غربی ۲۱۰۰ تومان، و در استان آذربایجان شرقی نصف استان اصفهان یعنی ۳۶۰۰ تومان است.
آمارهای رسمی نشان میدهد در کشور حدود ۱۱ میلیون حاشیه نشین داریم. آمارهای غیر رسمی این رقم را بالای بیست میلیون نفر اعلام میکند که به نظر به حقیقت نزدیکتر است. سازمان جهانی برنامه توسعه انسانی سازمان ملل هم در گزارش سالانه خود به آمار ۲۵ درصدی زندگی زاغه نشینان در ایران اشاره کرده است. مثلا در تبریز از یک میلیون هشتصد هزار نفر جمعیت شهر بنا بر امارهای رسمی حدودا یک سوم جمعیت حاشیه نشین انند. کسانی که محله های آخماقیه، خلیل‌آباد، داداش‌آباد، سیلاب، طالقانی، عباسی، کشتارگاه، لاله، مارالان، منبع و یوسف‌آباد و … و جمعیت و ترکیب این مناطق را میدانند احتمالا تصدیق میکنند که رقم حاشیه نشینی تبریز بیشتر از عدد ۴۵۰ هزار نفر است.
وزیر کشور گفته است که بیکاری در برخی شهرها بالای ۶۰ درصد است. اگر درصد بیکاری در کشور +- ۴۰ درصد باشد آنوقت میتوان فهمید که این رقم ۶۰ درصد همه استانهای قومی را شامل میشود.
بر اساس برنامه چهارم توسعه مصوب مهر ۸۳ مقرر بود سالی ۱۰ درصد از معضلات اجتماعی از جمله حاشیه نشینی حل شود با این حساب باید تا کنون مشکل حاشیه نشینی حل میشد در حالی که در این مدت فقط ۱۳ درصد از اهداف، محقق شد. این ۱۳ درصد هم مثل رقم ۱۲ درصد بیکاری در کشور ساختگی است البته. چگونه میشود تهران و اصفهان به تنهایی ۶۱ درصد کل تسهیلات بودجه کشور را از ان خود کنند و مشکلات حاشیه شهر ایلام حل شود. کمی غیر ممکن است.
به این امار اگر عدد ۱۰ میلیونی اعتیاد را هم اضافه کنیم آنوقت میتوان جمله وزیر کشور را بیشتر فهمید که خطر اصلی برای کشور نه تهدید خارجی که “در داخل است.”
علی رزاقی
