بيش از نود سال است كه تورکهای ايران با وحشيانهترين ابزارها و روشهای آسيميلاسيون تحت فشار قرار گرفته و ميليونها نفر در نتيجه اين روند و سیاستهای تبعیضآمیز و نژادپرستانه، آسيميله شدهاند. اما باز هم در حال حاضر، تورکها در ايران اكثريت اهالی را تشكيل میدهند.
بر اساس اطلاعات منتشره از سوی سازمان آمار ایران در سال 1395 جمعيت کشور 80 میلیون نفر میباشد و بیش از 70 زبان و گویش در ایران صحبت میشود. بنابر تحقیقات فعالین ملی و مدنی، آماری و سیاسیون تورک در سال 1395، از جمعیت 80 میلیونی ایران 47 ميليون تورکتبار بوده و زبان مادری و اصلی آنها تورکی است. با توجه به آمار فوق، تورکها 58% و فارسیزبانان (دریزبانان) 16 ميليون یعنی 20% و بقیه ملیتها در مجموع 22% جمعیت ایران را تشکیل میدهند.
در عين حال گستره جغرافيایی تورکها هم، در ايران وسيعتر از فارسها (دریزبانان – تاجیکها) میباشد. فارسها (تاجیکها) در حدود چند استان انگشت شمار در مرکز ایران حضور دارند در حالی كه تورکها در سراسر ايران ساکناند و تنها در حدود 3-2 استان يعنی در استانهای كم جمعيت مثل ايلام و سيستان و بلوچستان حضور کمرنگتری دارند.
تورکها در استانهای شمال و شمالشرق ایران؛ گلستان، مناطقی از خراسان شمالی و رضوی و مازندران و سمنان جمعیت نسبی قابل توجهی را به خود اختصاص دادهاند و در ناحیه شمالغرب ایران از رود ارس (آراز)، از استانهای آذربایجان، اردبیل، زنجان و قزوین و قسمتهایی از گیلان تا تهران، مرکزی، همدان و در مناطقی از استانهای کردستان و کرمانشاه اکثریت اهالی را تشکیل میدهند و از اراک و همدان تا خليج کنگر (مناطقی از استانهای اصفهان، لرستان، فارس، کرمان، یزد، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری) همراه با فارسها، عربها، لرها و غيره بصورت اكثريت و در برخی مناطق دیگر نیز بصورت پراكنده زندگی مینمايند. تمام مناطق سکونت تورکها در ایران از شمال تا جنوب کشور در قالب یک جغرافیای بههم پیوسته سرزمینی تورک قرار دارد.
تورکها در ایران حضور و قدمت تاریخی دارند و دستکم در طول هزار سال اخیر دهها دولت و امپراتوری در این سرزمین تشکیل دادهاند و ایران بخشی از جغرافیای تورک در طی ادوار تاریخ بوده است. زبان تورکی زبان قشون، دربار، نظم، نثر و شعر و ادب و زبان رایج تبعۀ این دولتها و امپراتوریها بوده و بسیاری از مکاتبات درباری-دولتی به تورکی صورت میگرفته است.
زبان تورکی در عین حال زبان ارتباطی اقوام و ملیتهای مختلف در ایران نیز بوده است. به عبارتی دیگر زبان تورکی در منطقه ایران و خاورمیانه و بسیاری از نقاط دیگر جهان زبانی با خصوصیات لینگوا فرانکا بوده است.
با توجه به روند تاریخی و قدمت زبان تورکی و به لحاظ کثرت جمعيت و گستره جغرافيایی تورکها در ایران، زبان تورکی به مراتب از حقانيت و مشروعیت بيشتری برای رسميت در كشور نسبت به زبان فارسی (دری - در اصل نام این زبان دری و یا تاجیکی است که خاستگاه اصلی آن قسمتهایی از افغانستان و تاجیکستان امروزی است و یک زبان وارداتی به جغرافیای ایران محسوب میشود) برخوردار میباشد. به طوری كه توركی از لحاظ سراسری بودن هم، در ايران مقام اول را داراست و رسمیت زبان تورکی یک ضرورت است.
زبان فارسی (دری) در ایران کنونی از لحاظ جغرافیایی زبانی محلی میباشد و در کل ایران، این زبان -فارغ از موارد آموزشی_تحمیلی- کاربرد گستردهای ندارد. در صورتی که زبان تورکی در سرتاسر جغرافیای ایران گویشوران خود را دارد و در بسیاری از نقاط ایران خصوصیات زبان ارتباطی ملیتها و اقوام مختلف را نیز داراست.
از طرفی دیگر زبان تورکی از لحاظ گویشوران و مناطق تورک موجود در جهان دارای جغرافیایی بس وسیع از ترکستان شرقی گرفته تا مناطق اوراسیا، قفقاز، خاورمیانه و اروپای شرقی است.
با رسمی شدن زبان تورکی شهروندان ایران نیز هم به دنیایی بس وسیع ورود خواهند کرد. در صورتی که زبان فارسی از لحاظ ژئو استراتژیکی فقط در افغانستان و تاجیکستان کاربرد دارد و این از لحاظ آینده مردمان ایران معضلی بسیار مهم میباشد. به عبارتی دیگر زبان فارسی با خصوصیات جغرافیایی و ویژگیهای دستوری و از لحاظ گنجینه لغات زبانی میباشد که در دنیای مدرن جایگاه ویژهای نمیتوان برای آن پیدا کرد.
کسی نمیتواند منکر این شود که زبان فارسی نمیتواند کلیه افکار و اندیشههای انسان مدرن را به خوبی منعکس کند. زبان فارسی زبانی عقیم است و زبان علم و اندیشه و تفکر مدرن نیست. مرکزگرایان، دولت و سیستم آموزشی-تحمیلی ایران با تحمیل کردن زبان فارسی به شهروندان خود در حقیقت شهروندان خود را از دنیایی بسیار وسیع محروم کرده و از مدرنشوندگی دور میکنند.
در دنیای کنونی زبان فارسی در اصل زبانی لوکالیزه بوده و شانسی برای این زبان وجود ندارد که به دنیای مدرن راه پیدا کرده و به عنوان زبان مشترک و ارتباطی و حتی زبان اندیشه و فکر مدرن بکار برده شود.
باید خاطر نشان کرد که زبان تورکی از لحاظ جمعیتی، در میان پنج زبان با اکثریت گویشور جهان قرار دارد. زبان تورکی در دو کشور به ظاهر فارسیزبان افغانستان و تاجیکستان نیز دارای جمعیت بسزایی بوده و در آن کشورها نیز کاربرد گستردهای دارد.
زبان تورکی، زبان آینده ماست و ضرورت دارد که در ایران زبان رسمی، سراسری و آموزشی گردد.
منبع:
https://t.me/turkeline_dogru/2839